Na zes seizoenen als coach van VC Oudegem neemt Fien Callens afscheid van het clubvolleybal. De 39-jarige trainster, die in 2022 de Beker van België won en als eerse vrouw ooit werd verkozen tot ‘Coach van het Jaar’, ruilt de zijlijn in voor een nieuwe uitdaging bij Sport Vlaanderen. Daar zal ze als carrièrebegeleider atleten ondersteunen in de combinatie tussen topsport en studie of hun transitie na hun sportloopbaan begeleiden.

Het betekent niet alleen een nieuw hoofdstuk in haar professionele carrière, maar ook een persoonlijke stap: "Sinds mijn veertiende ben ik altijd vastgeklonken geweest aan het volleybalritme. Nu wil ik ontdekken wat er nog meer is. Toch hoeft dit geen definitief afscheid te zijn. Ik blijf in de sport en wie weet wat de toekomst brengt?"

Fien Callens is nooit iemand geweest die dingen half doet. Haar carrière als coach en mentor werd gevormd door doorzettingsvermogen en mentaliteit, iets wat ze met volle overtuiging doorgaf aan haar speelsters zowel op de Topsportschool in Vilvoorde, de talloze nationale jeugdselecties als bij VC Oudegem. Want ook op clubniveau legt ze al zes seizoenen lang de lat hoog, creëerde ze een duidelijke visie en bouwde ze mee aan een teamcultuur waarin Belgische speelsters centraal stonden.

Haar afscheid bij VC Oudegem komt echter niet als een verrassing. De beslissing om na zes seizoenen de club uit Dendermonde te verlaten was al voor het seizoen genomen en met de nodige transparantie gecommuniceerd. Toch is het geen afscheid in mineur. In de Champion Play-offs tonen haar speelsters een enorme gedrevenheid om hun coach op de best mogelijke manier uit te wuiven. De ploeg liet onder meer tijdens de 3-1-zege tegen bekerwinnaar en titelfavoriet Asterix Avo Beveren zien dat het vechten voor elke bal en collectieve mentaliteit diep verankerd zitten. Dat karakter en die onverzettelijkheid is precies wat ze als coach altijd heeft nagestreefd.

Ondertussen kijkt Callens vooruit naar haar volgende uitdaging bij Sport Vlaanderen. Waar ze jarenlang als coach op het veld stond en jonge speelsters begeleidde in hun ontwikkeling, zal ze nu haar focus verleggen naar een bredere rol binnen de topsport. Het wordt een verschuiving van teamcoaching naar individuele begeleiding, waarin ze atleten ondersteunt bij het vinden van balans tussen topsport en studie, of hen helpt bij de overgang naar een leven na hun actieve carrière. De basis blijft hetzelfde: het begeleiden van talenten en hen helpen het beste uit zichzelf te halen.

Toch is het seizoen nog niet afgelopen en blijft de focus volledig op VC Oudegem. In de resterende wedstrijden wil ze zien hoe haar speelsters blijven groeien en als groep nog stappen zetten. Het is die evolutie, de vooruitgang binnen een ploeg, die voor haar altijd het belangrijkste is geweest. Als het team dat blijft uitstralen in de komende weken, kan ze met een voldaan gevoel de volgende stap zetten.

We vallen meteen met de deur in huis: is dit nu een afscheidsinterview?
Fien Callens: “Dat is een goede vraag. Ik had daar eigenlijk nog niet zo over nagedacht, maar ik snap jouw punt wel. Laat ons zeggen dat ik daar op dit moment nog niet echt mee bezig ben. Mijn buikgevoel zegt ook dat het zeker nog niet aanvoelt als een afscheid.”

Je kondigde enkele weken geleden al aan dat je op het einde van dit seizoen stopt als coach bij VC Oudegem. Was dit een moeilijke beslissing?
"Op zich niet, omdat ik dit al voor het seizoen wist. Ik had mijn beslissing doorgegeven aan de club en daardoor heb ik de tijd gehad om er stilaan naar toe te leven. Maar natuurlijk, nu het moment echt nadert, voel ik wel dat het een grote stap is. Ik stop niet alleen bij Oudegem, maar met coachen in Liga A. Dat is een rol die ik al jaren opneem, dus het zal een aanpassing worden. Toch voelt het goed, want ik heb altijd geloofd in een duidelijke afsluiting: liever stoppen op een hoogtepunt dan op een moment waarop je begint te twijfelen."

Zie je de ploeg dan nog in staat om voor de titel te spelen?
"Niet per se, maar het is wel mooi hoe het dit seizoen uitpakt. Het lijkt alsof alle puzzelstukjes in elkaar vallen. Oké, we namen dit seizoen niet zo’n goede start, maar na zes of zeven wedstrijden geraakten we wel op toerental. Momenteel hebben we drie van de vier play-offwedstrijden gewonnen en dat toont dat deze ploeg gegroeid is. Als coach geeft me dat veel voldoening. Wat we de voorbije seizoenen hebben opgebouwd, komt nu samen. Het is leuk om te zien dat de speelsters het beste van zichzelf blijven geven, ook in deze laatste weken. Het betekent dat we als groep iets hebben neergezet."

We kunnen het niet laten: wat was voor jou het mooiste moment in die zes seizoenen bij Oudegem?
"Eerlijk, elk seizoen had wel iets moois, behalve het coronajaar. Ik denk bijvoorbeeld met veel plezier terug aan mijn beginperiode. Ik heb meegewerkt aan de uitbouw van de club, we moesten een nieuw trainingsregime installeren: naar twintig uur training per week die ook nog eens overdag plaatsvonden. Als ik zie hoe we geëvolueerd zijn met een fijne groep Belgische speelsters waarvan er zeker 13 of 14 volgend seizoen blijven, met een leuk en gemotiveerd bestuur, dat is toch iets om fier op te zijn.”

Wij dachten spontaan aan het seizoen 2022.
“Natuurlijk is de bekerwinst in 2022 een absoluut hoogtepunt. Dat gevoel in het Sportpaleis is onvegetelijk. Die finale tegen Gent (1–3-zege) viel gewoon helemaal in de plooi. Maar eigenlijk is het niet één wedstrijd of één trofee die bijblijft. Het is de manier waarop we de voorbije jaren met Belgische speelsters een competitieve ploeg zijn gebleven. We hebben gebouwd aan een team met een duidelijke visie en dat zie je nu in de resultaten."

Je combineert jouw job als zelfstandig coach bij Oudegem nog steeds met je werk aan de Topsportschool in Vilvoorde. Blijf je daar eigenlijk nog aan de slag?
"Talentontwikkeling is altijd een van mijn grootste drijfveren geweest, dus ja ik blijf er zeker nog aan de slag. Ik zal op maandag en woensdag nog training geven aan de jongste groep in de tweede graad , maar blijf ook verder mijn expertise delen bij de selectieteams van Yorick Van de Velde en Robin Blondeel. Jonge speelsters begeleiden en hen helpen groeien, zowel op als naast het veld, dat geeft me de meeste voldoening. Daarom was het een logische stap om naar Sport Vlaanderen te gaan. Ik blijf betrokken bij de sport, maar dan op een bredere manier."

Hoe zal jouw nieuwe job er precies uitzien?
"Ik word carrièrebegeleider bij Sport Vlaanderen. Dat betekent dat ik atleten zal ondersteunen in de combinatie tussen topsport en studie, maar ook bij de transitie na hun topsportcarrière. Veel atleten bereiken een punt waarop ze keuzes moeten maken: hoe combineren ze sport en studies of werk? Wat komt er na hun carrière? Ik ga hen daarin begeleiden en coachen. Een totaal andere rol dan die van trainer, maar in essentie draait het ook hier om het helpen van sporters om het beste uit zichzelf te halen."

En hen door tegenslagen proberen te helpen? Je hebt als 21-jarige speelster een zwaar verkeersongeval gehad en moest helemaal terugvechten. Hoe heeft die ervaring jou gevormd als coach en hoe zal het je helpen in je nieuwe rol bij Sport Vlaanderen?
“Dat ligt mooi in het verlengde van hoe ik als coach werk. Mijn ongeval heeft me niet alleen fysiek, maar ook mentaal gevormd. Ik heb daar enorm veel geluk bij gehad, maar ook beseft hoe cruciaal je hersenen en mindset zijn in het leerproces. Niet alleen omdat ik een niet-aangeboren hersenletsel had opgelopen, maar omdat het mezelf ook dwong om bewuster met dingen om te gaan, om geduldig te zijn en om kleine vooruitgangen te waarderen. Dat is iets wat ik als coach altijd heb meegenomen: een positieve filosofie, werken vanuit bewustwording en het besef dat vallen en weer opstaan deel uitmaakt van groei.”

“Kijk, In de topsport is mentale weerbaarheid vaak het onderscheidende element tussen een goede en een uitzonderlijke atleet. Doorzettingsvermogen, het vermogen om jezelf na een tegenslag opnieuw op te laden en sterker terug te komen, dat zijn dingen die ik uit eigen ervaring ken en die ik ook in mijn coaching probeer door te geven. Ik geloof erin dat je moet werken op de zaken die je energie geven. Niet focussen op wat niet lukt, maar op wat wel mogelijk is. Dat is een aanpak die ik meeneem in mijn nieuwe rol bij Sport Vlaanderen. Het begeleiden van atleten in hun traject, of dat nu tijdens hun actieve carrière is of in de overgang naar een nieuw hoofdstuk, het draait om hen helpen het beste uit zichzelf te halen, op een manier die bij hen past.”

Zie je jezelf ooit terugkeren als coach in Liga A?
"Op dit moment niet, maar de deur is niet dicht. Ik ben benieuwd naar wat er buiten het volleybal ligt. Sinds mijn veertiende leef ik in een vast topsportritme en moesten niet alleen ik, maar ook de mensen uit mijn omgeving continu hun agenda aan de volleybalkalender aanpassen. Nu wil ik kijken hoe het voelt om daar even uit te stappen. Maar ik blijf in de sportwereld en wie weet waar ik binnen een paar jaar sta? Misschien kriebelt het op een dag weer om terug te keren naar een club."

Wat zal je het meest missen aan het coachen?
"Het dagelijkse contact met de speelsters. Het proces, het opbouwen van iets, het creëren van een team. Dat vind ik nog altijd het mooiste aan coach zijn. Maar ik weet dat ik dat op een andere manier kan voortzetten in mijn nieuwe rol. En wie weet, misschien kom ik ooit wel weer ergens op een trainingsveld terecht."

Tekst: Kenny Hennens
Foto’s: archief en Rudy Pollé